rồi cũng sẽ yên

hình: Yomiuri Shimbun / Reuters

mấy hôm có trận động đất rồi sóng thần ở Nhật
tôi vẫn giữ sinh hoạt bình thường
nhưng hay ngồi dán mắt vào TV
hoặc vào Internet theo dõi tin tức
khi thấy trên màn ảnh truyền hình những đợt sóng thần
hết lớp này đến lớp kia tiếp nối nhau từ biển
hung bạo tràn vào đất liền
cuốn trôi đi nhà cửa, thuyền bè, xe cộ,
cầu cống, cây rừng, thú vật và người...
san bằng một số thị trấn vùng duyên hải
tôi hiểu thế nào là sự kinh khiếp của thiên tai

hệ thống giao thông các thành phố trong vùng gần như tê liệt
khi tất cả xe điện và xe buýt ngưng chạy
nhiều người Nhật đã phải đi bộ mấy tiếng về nhà
rồi ngày mai lại đi bộ đến sở làm
hàng triệu người sống thiếu thực phẩm, thiếu điện, thiếu nước
nhưng không thiếu nghị lực đương đầu với những khó khăn
thế giới ngoài sự thương cảm còn kính trọng
một dân tộc đoàn kết, tự tin
kỷ luật, giữ phẩm cách, kiên cường
từ người thủ tướng đứng mũi chịu sào
đến cụ già nằm trong trại tạm trú
đang cố gắng bình thường hóa đời sống
khi nghe chuyện chẳng ai nhặt
những triệu đồng yen
rơi vương vãi trên đống gạch vụn
tôi hiểu vì sao trong những lúc hỗn loạn tột cùng
nước Nhật hầu như không có các vụ cướp bóc
không có các vụ đập cửa hàng
tôi nghĩ có lẽ không phải vì thế giới đang nhìn vào họ
nên người Nhật muốn giữ thể diện quốc gia
mà tất cả vì lòng tự trọng
tôi tin ai đó đã nói đúng
bản sắc văn hóa của một dân tộc
chỉ thực sự biểu lộ
khi có những biến cố trọng đại hay thảm họa xảy ra

ngay sau khi thiên tai vừa dứt
người Nhật lập tức bắt đầu công tác khó khăn
truy cứu những người sống sót
khi tìm thấy xác những nạn nhân
nhiều người cứu hộ đã không quên mặc niệm
trước khi hốt xác đem đi
khi nhìn hình ảnh một người lính
cõng một cụ già kiệt sức
đi bộ trên chặng đường bùn đất
với khuôn mặt thản nhiên
ai không cảm động trước tình đồng bào ruột thịt
những người dân sống sót sau thiên tai
đã xếp hàng rồng rắn cả ngày
chờ lãnh gói đồ cứu trợ
không mấy ai cất tiếng than phiền
khi đọc câu chuyện cậu bé 9 tuổi
được một người cảnh sát cho phần lương khô
đã không ăn mà đem đi góp chung
với những phần thực phẩm khác
vì nghĩ nhiều người còn bị đói hơn
nên muốn giữ sự công bằng
tôi thấy xúc động và cảm phục
lòng tự trọng và đức tính hy sinh của người Nhật
biểu lộ qua cách hành xử của một đứa bé thơ

có bao nhiêu câu chuyện gia đình tan nát
vợ mất chồng, cha mẹ mất con, anh chị em mất nhau...
họ lo lắng và cầu nguyện nhưng kiên nhẫn
dò hỏi tin tức thân nhân thất lạc
ở những trung tâm tạm cư
tôi đọc nhiều câu chuyện thương tâm
như câu chuyện của một người đàn ông
đau khổ vì không giữ được tay vợ mình
đành để dòng cuồng lưu cuốn mất
và câu chuyện hơn 30 đứa trẻ thơ
vẫn chờ mấy ngày ở một trường tiểu học
trong niềm hy vọng mong manh
là cha mẹ mình còn sống
sẽ đến đón con về

nhưng cũng có những câu chuyện làm người nghe phấn khởi
như câu chuyện một cụ bà 83 tuổi
khi nghe báo tin có sóng thần
đã chạy thoát thân trên một chiếc xe đạp
hay chuyện một thanh niên người Mỹ
đi bộ 20 tiếng đồng hồ để tìm cô bạn gái Nhật
tưởng là mất tích nhưng lại thấy được nhau
hay câu chuyện của một con chó
đã chờ chực dắt những người cứu hộ
tìm cứu được bạn mình còn kẹt trong gạch đá
và câu chuyện một bé gái 4 tháng tuổi
sau ba ngày bị vùi dưới căn nhà đổ nát
vẫn sống sót như một phép lạ
những câu chuyện hy hữu này
đã làm nâng cao tinh thần phấn đấu
và tăng thêm năng lực cho một dân tộc hồi sinh

quả đúng thật họa vô đơn chí
sau khi thoát đại nạn động đất và sóng thần
có những người vừa trở về nhà cũ đổ nát
để thu nhặt những gì thân thiết còn lại
thì lại được lệnh phải di tản lần thứ hai
vì chính phủ Nhật muốn phong tỏa
những vùng quanh các lò nguyên tử
đang có nguy cơ rò rỉ chất phóng xạ ra ngoài
họ lại tuần tự lên xe buýt ra đi
có ai không cảm phục tinh thần trách nhiệm
của những người làm việc ở lò nguyên tử bị nổ
đã tình nguyện ở lại đễ cứu vãn
ngăn chận hiểm họa hạt nhân
họ là những người cảm tử
sẵn sàng hy sinh chính mình
vì sự an nguy của hàng trăm nghìn người khác

trong thời đại thông tin toàn cầu
màn ảnh TV, mạng Internet, e-mail...
người ta truyền đi những hình ảnh tang thương
và những lời kêu gọi cứu trợ
hàng trăm quốc gia trên thế giới đáp ứng
ngoài lời chia buồn của những vị nguyên thủ quốc gia
họ còn tuyên bố đóng góp cho ngân khoản tái thiết
với các số tiền hàng triệu dollars
tất cả những cơ quan từ thiện quốc tế
cũng lập tức gây quĩ
và gửi chuyên viên kỹ thuật và xã hội sang cứu trợ
khi xem tin CNN một bé gái 6 tuổi người Mỹ
vẽ tranh đem ra ngoài đường bán
để lấy tiền cứu trợ
tôi cảm động nhiều vì tình đồng loại tương thân

một tháng sau trận động đất
người Nhật vẫn tiếp tục công việc cứu hộ
tìm kiếm xác người
cả trăm nghìn người vẫn sống thiếu thốn
trong các trại tạm cư rải rác khắp nơi
theo bảng sơ kết của chính phủ về con số nạn nhân
hơn hai mươi lăm ngàn người đã thiệt mạng hay mất tích
gần năm nghìn người khác bị thương
một số thị trấn duyên hải đã bị san bằng
thiệt hại lên đến mấy trăm tỷ dollars
lại thêm mức độ phóng xạ gia tăng
trong không khí, dưới đất trồng trọt, trong nước uống
ở những vùng quanh lò nguyên tử bị nổ
không ai có thể đo lường hiểm họa hạt nhân

tối nay sau khi tụng xong hồi kinh Tịnh Độ
nghe tiếng chuông thong thả nhẹ ngân
tôi nghĩ da thịt nước Nhật đang rách sẽ nối liền
dân tộc Nhật sẽ đứng dậy
với sự giúp đỡ của những dân tộc khác
nước Nhật vốn dĩ nghèo tài nguyên
nhưng lại giàu nhân lực
và với tinh thần quốc gia cao độ
với sự phấn đấu quả cảm
với niềm tin, niềm hy vọng và sự kiên cường
họ sẽ vượt qua mọi thách đố khó khăn
tất cả cuối cùng rồi cũng sẽ yên